ΔΡΑΣΗ C.3: Υδραυλικές παρεμβάσεις για την αποκατάσταση και διατήρηση των οικοτόπων
Η υδραυλική παρέμβαση αποσκοπεί στην άμβλυνση της ξηρασίας λόγω της κλιματικής αλλαγής που έχει επηρεάσει τις δύο περιοχές του έργου τις τελευταίες δεκαετίες. Το σύστημα έχει σχεδιαστεί για να διασφαλίζει την κατάλληλη υδατική ισορροπία στο δασικό οικοσύστημα παρέχοντας έναν συμπληρωματικό υδατικό πόρο κατά τις ξηρότερες περιόδους. Βασίζεται στην αναχαίτιση των επιφανειακών υδάτων, περιορίζοντας την ταχεία απορροή των βροχοπτώσεων και την απώλεια μιας πολύτιμης ποσότητας νερού. Τα μετεωρικά ύδατα και η επιφανειακή απορροή αναχαιτίζονται από μια αποστραγγιστική τάφρο, η οποία αποθηκεύει το νερό που συλλέγεται κατά τις βροχερές περιόδους (Νοέμβριος-Φεβρουάριος) σε μια υπόγεια δεξαμενή και το απελευθερώνει κατά τις περιόδους ξηρασίας. Το νερό ρέει φυσικά με τη βαρύτητα προς το δίκτυο διανομής.
Το σύστημα έχει επιδεικτικό χαρακτήρα για να προτείνει τη χρήση υδραυλικών λύσεων, που χρησιμοποιούνται συνήθως στον τομέα της άρδευσης (εγκατάσταση αποστραγγιστικής τάφρου, υπόγειων δεξαμενών και δικτύου διανομής νερού με βαρύτητα), στην αποκατάσταση απειλούμενων και υποβαθμισμένων δασικών οικοσυστημάτων. Εννοείται ότι αποτελεί κατάλληλη λύση για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και μια καλή επιλογή για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Ο μηχανισμός διανομής νερού με βαρύτητα επιτρέπει την ενεργειακή ανεξαρτησία και τις μειωμένες περιβαλλοντικές επιπτώσεις (δεν απαιτείται η χρήση ορυκτών καυσίμων για τη λειτουργία αντλιών και καναλιών διανομής), η υπόγεια δεξαμενή εξασφαλίζει χαμηλό οπτικό αντίκτυπο. Τα κανάλια καλύπτονται με τοπικό υλικό εκσκαφής χωρίς χρήση σκυροδέματος.
Το νερό που συσσωρεύεται στην υπόγεια δεξαμενή απελευθερώνεται σε μια δασική επιφάνεια περίπου 5 εκταρίων από ένα τηλεχειριζόμενο σύστημα άντλησης που τροφοδοτείται από ηλιακούς συλλέκτες. Το δίκτυο των καναλιών περιέχει μικρο-σπασμένους σωλήνες που εγγυώνται την απαιτούμενη ποσότητα υγρασίας στο έδαφος κατά τους ξηρούς μήνες, επιτρέποντας τη διατήρηση των παθόντων ειδών δέντρων. Η παροχή νερού είναι απαραίτητη για την άμβλυνση της ξηρασίας και τη μείωση της αλατότητας και της νατρίωσης του εδάφους. Η λειτουργία αυτή αναμένεται να διαρκέσει έως και 30 χρόνια. Μετά από 30 χρόνια, το οικοσύστημα αναμένεται να έχει φτάσει σε μια κατάσταση ισορροπίας που θα απαιτεί ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση.
Ο μετριασμός της ξηρασίας που αποδίδεται στην κλιματική αλλαγή θα επιτρέψει, μαζί με τις άλλες δράσεις διατήρησης, να:
- ανάκτηση του δάσους της περιοχής Natura 2000 του Palo Laziale και των οικολογικών συνθηκών που απαιτούνται για την αποκατάσταση και διατήρηση των σχετικών μεσογειακών προσωρινών λιμνών (οικότοπος 3170*),
- αποκατάσταση και διατήρηση 40 εκταρίων του αλλουβιακού δάσους (οικότοπος 91E0*) που βρίσκεται κατά μήκος του τελικού τμήματος του ποταμού Νέστου στην περιοχή Natura 2000 του οικοτόπου Δέλτα Νέστου και των οικολογικών συνθηκών που απαιτούνται για την αποκατάσταση και διατήρηση των σχετικών μεσογειακών προσωρινών λιμνών (οικότοπος 3170*).
Με τον τρόπο αυτό, η αποκατάσταση του δάσους θα βελτιώσει επίσης τη λεπτή οικολογική σύνδεση των περιοχών και, ως εκ τούτου, τη διατήρηση της σχετικής άγριας πανίδας, συμπεριλαμβανομένων των E. orbicularis, T. hermanni και C. quadripunctaria* (οδηγία 92/42/ΕΟΚ για τους οικοτόπους).
Η κατασκευή των τάφρων και της δεξαμενής νερού θα πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού/φθινοπώρου του 2020 για τη συλλογή των εποχιακών βροχοπτώσεων που θα απελευθερωθούν ήδη την επόμενη άνοιξη/καλοκαίρι. Το σύστημα θα παραμείνει ενεργοποιημένο καθ' όλη τη διάρκεια του έργου των 5 ετών και πέραν αυτού για περίοδο 30 ετών το πολύ.
Υπεύθυνοι για την υλοποίηση:
DICEA του Πανεπιστημίου Sapienza συντονίζει τη δράση, συμπεριλαμβανομένου του σχεδιασμού ολόκληρου του υδραυλικού συστήματος.
Το DICEA απασχολεί:
- έναν Αναπληρωτή Καθηγητή για την εκτέλεση του έργου, την τεχνική επίβλεψη των εργασιών και την αναθεώρηση των τεχνικών εκθέσεων,
- έναν Μηχανικό Περιβάλλοντος για την επίβλεψη της εφαρμογής του συστήματος στο πεδίο και την προετοιμασία των τεχνικών εκθέσεων,
- έναν Ερευνητή για την παροχή τεχνικών συμβουλών σχετικά με τις απαιτήσεις νερού του επιφανειακού εδάφους και για την επίβλεψη της δημιουργίας του δικτύου αποστράγγισης και διανομής νερού,
- πέντε φοιτητές Περιβαλλοντικής Μηχανικής που θα παρακολουθήσουν τις παρεμβάσεις ως εξωσχολικό πρόγραμμα σπουδών (μη αμειβόμενοι).